Danıştay, e-ticaret alanı için 2014’te ‘6563 sayılı Kanun’ ile e-ticaretin yaygınlaştırılması ve e-ticarette itimat ortamının oluşturulmasına yönelik yasal düzenleme kararını durdurdu.
KARAR OY BİRLİĞİ İLE ALINDI
Habertürk’ün haberine nazaran, 2014’te ‘6563 sayılı Kanun’ ile e-ticaretin yaygınlaştırılması ve e-ticarette inanç ortamının oluşturulmasına yönelik yasal düzenleme yapılmıştı. 7 Temmuz 2022’de ise 6563 sayılı kanunda ‘7416 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’ ile kıymetli değişiklikler gerçekleştirildi. Değişiklik öncesinde ve yasalaşması sonrasında hem kesimde de hem de kamuoyunda çok tartışıldı. Tartışmaların akabinde yasanın iptali için Anayasa Mahkemesi’ne dava açıldı.
Yasanın uygulama yönetmeliği ise 29 Aralık 2022 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlandı. Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik ile elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (AHS) ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların (HS) faaliyet ve kontrolleri ile bunlar ortasındaki ticari bağlantıların düzenlenmesine yönelik yöntem ve temellerin ayrıntılar belirlendi. Yayınlanan yönetmelik ile birlikte, Elektronik Ticarette Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılırken, birtakım kararlar için özel yürürlük tarihleri bulunmakla birlikte genel yürürlük tarihi 1 Ocak 2023 olarak belirlendi.
Yönetmeliğin yayımlanmasının çabucak akabinde yürütmesinin durdurulması ve iptali için Danıştay’da dava açıldı. Davayı görüşen Danıştay 10. Dairesi, öncelikli olarak yürütmenin durdurulması talebini kıymetlendirdi. Yüksek Mahkeme, oy birliği ile yönetmeliğin yürütmesinin durdurulmasına karar verdi.
17 HUSUS DURDURULDU
Danıştay 10. Dairesi’nin kararına nazaran; aşağıdaki hususların yürütmesi durduruldu;
– Bankacılık Kanunu, Sigortacılık Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu üzere kanunlar kapsamında faaliyette bulunan belli kurumların Yönetmelik kapsamında elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı (e-ticaret platformlarını işleten şirket) ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcı (e-ticaret platformundaki satıcı) kabul edilmemesine ait yönetmeliğin 2/2 hususu,
– Yönetmeliğin, 4/1 unsurunda yer alan (i) ekonomik bütünlük, (ii) platformlar ve platformlara ait muhakkak nakdî eşikler kapsamında yapılan orta, büyük, çok büyük platform sınıflandırmaları, (iii) elektronik ticaret hacmi, (iv) satıcılar ve satıcılara ait aşikâr mali eşikler kapsamında yapılan orta, büyük, çok büyük platform sınıflandırmaları, (v) net süreç hacmi ve (vi) toplam satış hasılatı tariflerinin yer aldığı düzenlemeler,
– Platformların satıcıların tanıtıcı bilgilerine ait gerçekleştirmesi gereken doğrulamaya ait ayrıntılar ve bu doğrulamanın yapılmaması halinde alınması gereken aksiyonların yer aldığı yönetmeliğin 6/3 hususu,
– Yönetmeliğin 10. unsurunda yer alan platformların hukuka karşıt içerikleri yayımdan kaldırmasına ait düzenleme,
– Yönetmeliğin Fikri ve Sınai Mülkiyet hakkı ihlal durumlarında, platformlara şikayet müracaatları yapılırken izlenmesi gereken metot ile platformların bu müracaatları değerlendirirken alması gereken aksiyonların yer aldığı 12. unsuru, şikayet müracaatlarına karşı itiraz etmek isteyen satıcıların müracaat prosedürlerinin düzenlendiği 13. unsuru ile müracaatın nasıl sonuçlandırılacağına ait 14. hususu,
– Platformların, satıcılar ile imzalayacağı aracılık kontratında yer alması gereken minimum ögelerin düzenlendiği yönetmeliğin 15. unsuru,
– Aracılık mukavelesi kararlarının platformlar tarafından değiştirilmesi durumunda platformlar tarafından uyulması gereken kural ve müddetlerin düzenlendiği yönetmeliğin 16. hususu,
– Platformların sunduğu aracılık hizmetini hangi hallerde kısıtlayabileceği, askıya alabileceği veya sonlandırılabileceğine ait düzenlemelerin ve bu konularda platformların uyması gereken kuralların yer aldığı yönetmeliğin 17. unsuru,
– Platformların kendilerine ilişkin pazaryerlerinde kendi markalarını taşıyan malları satamayacaklarına, farklı sayfalarda satılması halinde ise bu sayfalar ortasında erişim verilemeyeceğine ait yönetmeliğin 19. unsuru,
– Kimi eşikleri aşan platformların her sene bir ‘mevzuata uygunluk raporu’ hazırlaması gerekliliğine ve ilgili rapor içeriğine ait düzenlemenin yer aldığı yönetmeliğin 24. unsuru,
– Sadece çok büyük platformlar açısından getirilen; (i) ekonomik bütünlüğü içerisinde yer alan finansal kuruluşların kredi verme üzere hizmetlere ait imkan sağlamasına, (ii) ekonomik bütünlüğü içerisinde yer alan elektronik para kuruluşlarınca çıkarılan e-paraların kullanılmasına imkan sağlamasına ve (iii) 6493 sayılı kanun kapsamında hudutlu ağ istisnası ile e-para lisansı almadan verebilecekleri hizmetleri sunmasına ait yasak getiren yönetmeliğin 25. unsuru,
– Sadece çok büyük platformlar açısından getirilen bir başka kısıtlama olan posta ve nakliyecilik hizmetlerini kendisine ilişkin olmayan platformlarda sağlayamayacaklarına ait yönetmeliğin 26. hususu,
– Ayrıyeten, tekrar sadece çok büyük platformlar açısından getirilen, platformların kendi pazaryerleri üzerinden mal ve hizmet ilanlarının yayımlamasını ve pazaryeri faaliyeti ile ilan faaliyetlerini sağladığı sayfalar ortasında erişim imkanını kısıtlayan yönetmeliğin 27. unsuru,
– Sadece, büyük ve çok büyük ETAHS’ler açısından getirilen reklam harcamalarında getirilen kısıtlamalar ile, nelerin reklam harcaması olarak kabul edileceğinin açıklandığı, reklam harcamalarının ETAHS’ler tarafından nasıl yapılması gerektiğine ait ayrıntılı düzenlemeler içeren yönetmeliğin 28. hususu,
– Tekrar sırf büyük ve çok büyük ETAHS’lerin, platformdaki alıcılara ve satıcılara sunabileceği indirimlere ait uyması gereken bütçe kısıtının ayrıntılarına ve bu bütçeye ne tıp indirimlerin dahil edilmesi gerektiğine ait düzenlemelerin yer aldığı yönetmeliğin 29. hususu,
– Yönetmeliğin 30. hususu ile muhakkak net süreç hacimlerine sahip ETAHS ve satıcılara getirilen lisans yükümlülüğünün yer aldığı, lisans müracaatına ait ETAHS’lerin izlemesi gereken prosedürlerin ve ödemesi gereken fiyatların nasıl hesaplanacağının düzenlendiği yönetmeliğin 31. unsuru,
– Yönetmelik kapsamında getirilen yükümlülüklerin ahenk müddetleri, mali eşiklerin artırımı ve sair ayrıntıların düzenlendiği yönetmeliğin ‘Çeşitli hükümler’ başlıklı 33. unsuru.
Yönetmeliğin tümden iptaline dair talep Danıştay 10. Dairesi tarafından karara bağlanacak. Yönetmeliğin desteği olan ‘7416 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un iptal istemiyle Anayasa Mahkemesi’nde açılan davanın ise önümüzdeki günlerde sonuçlanması bekleniyor.